İngilizceden çeviren Nazım Dikbaş
12.04.2021, Şiir, 88 sf, ISBN 9786057492944
Bir sözlü mezarlık: Troya Savaşı’nda yitirilenler için dikilmiş bir abide.
Alice Oswald’a 2013 Warwick Yazı Ödülü’nü kazandıran Abide: Bir İlyada Kazısı, yenilikçi yaklaşımı ve şaşırtıcı hayal gücüyle dikkat çeken bir İlyada “çeviri”si. Şimdiye kadarki çevirilerden farkı, destanın hikâyesini değil atmosferini çevirmesi: Matthew Arnold’dan bugüne hemen herkesin yaptığı gibi İlyada’nın “asalet”ini övmüyor, eski çağ eleştirmenleri gibi destanın “enargeia”sını övüyor, tanrılar yeryüzüne kılık değiştirerek değil de kendileri olarak geldiğinde tanık olunan göz alıcı, dayanılmaz gerçekliği. Yapıyı değil de tapılanı hatırlamak için mabedin çatısını söküp alırcasına, şiirin enargeia’sına tekrar kavuşabilmek için, anlatıyı bir kenara bırakıp askerlerin biyografilerine ve ölümlerine odaklanıyor.Abide: Bir İlyada Kazısı’nda şair ozanın yerine geçip yas törenini yönetiyor, savaşta yitirdikleri yiğitlere ağıt yakan kadınlara yol gösteriyor. Troya ölülerini huzura kavuşturuyor, onları birer sayı olmaktan kurtarıyor.
ÖVGÜLER
WARWICK Yazı Ödülü – T.S. ELIOT Ödülü Kısa Listesi
POPESCU Şiir Ödülü
Hassas ve neşter keskinliğinde … Homeros’un kelimeleri, ama [Oswald’ın] berrak şiirsel imgeleminde kırılmaya uğratılmış. Oswald bu süssüz kumaşa Homeros’un görkemli benzetmelerinden bazılarını tutturuyor sanki… Tamamen kendi kurallarını koyan nefis ve sert bir metin. Büyük bir başarı.” — Guardian
“Muhteşem … Bu güzel, kasvetli şiir… Oswald mucizevi bir başarıya imza atıyor. Bir iskeleti ortaya çıkarırken ürkütücü ve zengin, muhteşem bir şey buluyor. Stephen Spender’dan ödünç alırsak, ‘minyatür bir İlyada’, gergin, akıcı ve zarif, tonlaması açık havada bir çan gibi çalıyor, bütün zamansız ölüleri anmak için çınlıyor.” — Telegraph
“Bu büyük ölçekli bir ğun, çok-işlevli bir ağıt. Ve Homeros’unkine uyacak bir tazelikle yazılmış … Abide’nin icrasını dinlemeyi çok isterim; muazzam olurdu. Ölü sayısı arttıkça, insan tek bir şeyin hayatta kaldığının farkına varıyor – her şeyi kendisiyle birlikte taşıyan bir yaşam gücü: şiirin kendisi.” — Observer
“Okumak bir zevk … beklenmedik şeylerden zevk alan modernize edilmiş bir versiyon… Böyle ölümsüz bir çalışmanın 21. yüzyılda bile insanı nasıl sarsabildiğini hatırlamak için Alice Oswald’ı okuyun.” — Economist
“Abide, neden bir Homeros çevirisine daha ihtiyacımız olduğu sorusunu, günümüzün politik gerçeklikleriyle tematik bir yankılaşım oluşturarak başarıyla yanıtlıyor. Savaş üzerine bir yorum olarak ağıt yıkıcılığında bu kitap, üstelik savaşın binlerce yıldır bir gerçeklik olduğu şeklindeki örtük anlayışa da karşı.” — Kenyon Review
YAZAR HAKKINDA
Alice Oswald, Oxford Üniversitesi, New College’da Eski Yunan ve Latin Edebiyatı okudu. Genellikle kitap uzunluğundaki projeler, bahçecilik, ekoloji ve müzikle ilgilenmesiyle tanınır. İlk şiir kitabı The Thing in the Gap-Stone Stile [Taş Gedik Merdivenindeki Şey] (1996), Forward Prize En İyi İlk Kitap Ödülü’nü aldı. İkinci şiir kitabı Dart 2002 yılında T. S. Eliot Ödülü’nü kazandı. Üçüncü şiir kitabı Woods etc. [Orman vs.] 2006’da Geoffrey Faber Anma Ödülü’nü kazandı. 2009 yılında ise Severn Körfezi’nde geceleyin geçen ve birçok sesin sahne aldığı şiiri A Sleepwalk on the Severn [Severn Körfezinde Bir Uyku Gezintisi] ile Hawthornden Ödülü’ne layık görüldü.
Homeros’un İlyada’sının bir yeniden-yazımı olan, yenilikçi yaklaşımı ve çarpıcı imgelemi eleştirmenlerden övgüler alan Abide (Memorial, 2011) ile 2013 Warwick Yazı Ödülü’nü kazandı. Oswald, ödülü kazanan ilk şairdi. Alice Oswald İngiltere’nin güneybatısında Devon kentinde eşi ve üç çocuğuyla yaşıyor.